Toncoin ekosistemi son illərdə blokçeyn istifadəçilərinin diqqətini cəlb edən ən dinamik layihələrdən birinə çevrilib. TON-un yüksək sürəti, horizontal şaxələnmə texnologiyası və Telegram ekosisteminə yaxınlığı onu həm texniki mütəxəssislər, həm də kriptoinvestorlar üçün cəlbedici edir.
Bu məqalədə TON şəbəkəsində mayninqin hansı yollarla mümkün olduğunu, həmçinin TON ekosistemində real gəlir gətirən alternativ mexanizmləri addım-addım izah edəcəyik.
TON şəbəkəsində klassik mayninq varmı?
Kriptovalyutaların çoxunda mayninq anlayışı Proof-of-Work modeli ilə əlaqələndirilir. Lakin TON şəbəkəsi PoW mexanizmini istifadə etmədiyi üçün Toncoin-in ənənəvi GPU və ya ASIC avadanlıqları ilə qazılması mümkün deyil. TON PoS (Proof-of-Stake) əsaslı arxitekturaya malikdir və burada validatorlar blokların təsdiqi üçün məsuliyyət daşıyırlar. Bu səbəbdən mayninqdən daha çox staking və digər qazanc metodları aktuallaşır. Buna baxmayaraq, TON əvvəlki mərhələlərində “TON Mining” adlı xüsusi mexanizmdən istifadə edib və bu tarixçə istifadəçiləri bu gün də maraqlandırır.
TON ekosistemində gəlir əldə etməyin yolları
TON şəbəkəsi mayninq əvəzinə bir sıra alternativ gəlir modelləri təklif edir. Bu metodlar həm kiçik kapitalı olan istifadəçilərə, həm də böyük validatorlara imkan yaradır. Aşağıdakı bölmələrdə əsas mexanizmləri geniş izah edirik.
TON staking nədir və necə işləyir?
TON staking — şəbəkənin təhlükəsizliyini qorumaq üçün istifadəçilərin öz TON aktivlərini validator hovuzlarına həvalə etməsidir. Bunun müqabilində istifadəçi müntəzəm gəlir əldə edir. Staking gəlirlərini formalaşdıran amillərə şəbəkə yüklənməsi, validatorun etibarlılığı və blokların yaradılma tezliyi daxildir. TON staking ən təhlükəsiz və uzunmüddətli gəlir mənbəyi hesab olunur.
TON validator olmaq üçün tələblər
Validator olmaq üçün yüksək kapitallı TON depoziti tələb olunur və bu proses texniki bilik istəyir. Validatorlar blokların yaradılması və təsdiqlənməsi üçün məsuliyyət daşıdıqları üçün onların qüsursuz işləməsi vacibdir. Validatorlar yüksək gəlir əldə etsələr də, onların məsuliyyət və risk səviyyəsi də daha böyükdür.
Bu mərhələdə istifadəçilər çox vaxt hansı variantı seçməyin daha sərfəli olduğunu bilmirlər. Staking hovuzları isə validator olmağın çətinliyini aradan qaldıraraq məhdud kapitalla iştirak imkanı yaradır. Bunun daha yaxşı anlaşılması üçün aşağıdakı siyahıda TON-da gəlir əldə etmənin əsas yollarını qısa şəkildə müqayisə edək.
İstifadəçilərin TON şəbəkəsində iştirak edə biləcəyi əsas variantlar:
- TON staking hovuzlarında iştirak: Aşağı kapitalla sabit gəlir.
- Validator olmaq: Yüksək gəlir, yüksək risk və texniki məsuliyyət.
- Likvid staking protokollarından istifadə: TON aktivlərini dondurmadan gəlir əldə etmək imkanı.
Bu variantlar arasında seçimi isə istifadəçinin məqsədi, kapitalı və risk idarəetməsi strategiyası müəyyənləşdirir.
TON mayninqinin tarixi və “TON Mining” mexanizmi
TON şəbəkəsi əvvəlki versiyalarında “TON Mining” adlı xüsusi mexanizmə sahib idi. Bu üsul klassik PoW mayninqinə bənzəməsə də, müəyyən kompüter resurslarının istifadəsini nəzərdə tuturdu. Mexanizmin əsas funksiyası blokçeynə ilk likvidliyi təmin etmək, token distribusiyasını genişləndirmək və decentralizasiyanı artırmaq idi. Bu model bitdikdən sonra TON PoS sisteminə tam keçdi və indi aktiv istifadə üçün açıq mayninq yoxdur.
Bununla belə, bəzi istifadəçilər hələ də “TON mayninqi” ifadəsini işlədərək TON daxilində gəlir əldə etmə üsullarını nəzərdə tuturlar. Bu səbəbdən staking və validator modeli bu anlayışın müasir ekvivalentinə çevrilib.
TON ekosistemində alətlərin və xidmətlərin müqayisəsi
TON şəbəkəsi həm staking, həm də digər funksiyalar üçün müxtəlif alətlər təklif edir. Bu alətlərin müqayisəli təhlili istifadəçilərə daha düzgün qərar verməyə imkan yaradır. Aşağıdakı cədvəl TON ekosistemində gəlir əldə etmə yollarının əsas fərqlərini göstərir.
TON gəlir modellərinin müqayisə cədvəli
Cədvələ keçməzdən əvvəl bildirək ki, burada məqsəd istifadəçiyə hər metodun real imkanlarını göstərmək və optimal yanaşmanı müəyyənləşdirməyə yardım etməkdir.
| Model | Başlanğıc Tələbi | Risk Səviyyəsi | Orta Gəlir | Uyğun İstifadəçi |
|---|---|---|---|---|
| Staking hovuzları | Aşağı kapital | Aşağı | Stabil, orta | Yeni başlayanlar |
| Validator olmaq | Yüksək kapital | Orta/Yüksək | Yüksək | Texniki mütəxəssislər |
| Likvid staking | Aşağı/Orta | Aşağı | Orta | Aktiv treyderlər |
| Tarixi TON Mining | Texniki resurslar | Aşağı/Orta | Məhdud, artıq aktiv deyil | Araşdırma məqsədli |
Göründüyü kimi, TON staking bir çox istifadəçilər üçün ən optimal seçimdir. Validator olmaq isə daha ciddi texniki hazırlıq tələb edir.
Nəticə
TON şəbəkəsi klassik PoW mayninqi təklif etməsə də, Toncoin əldə etməyin müxtəlif və real gəlir gətirən alternativ yolları mövcuddur. Staking hovuzları, validator sistemi və likvid staking protokolları istifadəçilərə həm şəbəkəni dəstəkləmək, həm də passiv gəlir qazanmaq imkanı verir. TON ekosistemi gələcəkdə daha da inkişaf etdikcə bu mexanizmlər genişlənəcək və istifadəçilər üçün daha çevik alətlər təqdim edəcək.